Hàn Quốc đẩy mạnh chiến lược "săn" nhân tài nước ngoài: từ K-Trainee đến K-STAR Visa

Giữa làn sóng cạnh tranh toàn cầu về thu hút nhân lực chất lượng cao, Hàn Quốc đang triển khai một loạt chính sách mới nhằm mở rộng cửa với nhân tài quốc tế, đặc biệt là từ các nước châu Á, nơi doanh nghiệp Hàn đã có sẵn mạng lưới sản xuất và hợp tác học thuật.
 

Theo công bố của Bộ Tư pháp Hàn Quốc ngày 28, chương trình "Thực tập phù hợp với doanh nghiệp (K-Trainee)" được thiết kế nhằm giúp doanh nghiệp Hàn Quốc chủ động tìm kiếm và bồi dưỡng nhân tài nước ngoài có tiềm năng, trước khi tuyển dụng chính thức.

Cụ thể, chương trình sẽ được thí điểm trong 2 năm, tập trung vào 9 quốc gia châu Á gồm: Việt Nam, Trung Quốc, Thái Lan, Nhật Bản, Ấn Độ, Indonesia, Malaysia, Singapore và Philippines, những thị trường mà doanh nghiệp Hàn Quốc có nhiều chi nhánh, trung tâm sản xuất và quan hệ hợp tác giáo dục.

Đối tượng tham gia gồm △Sinh viên năm 3 trở lên (bao gồm bậc thạc sĩ, tiến sĩ) đang theo học tại các trường đại học có hợp tác đào tạo với doanh nghiệp Hàn Quốc ở nước sở tại △Nhân sự chuyên môn đang làm việc tại các công ty con ở nước ngoài của doanh nghiệp Hàn Quốc, thuộc 77 ngành nghề đủ điều kiện visa E-7-1, E-7-2.

Những nhân sự này sẽ được mời đến trụ sở chính tại Hàn Quốc để tham gia chương trình thực tập chuyên môn trong thời gian nhất định, giúp họ làm quen với môi trường làm việc, văn hóa doanh nghiệp và tiêu chuẩn kỹ thuật của công ty.

Bộ Tư pháp Hàn Quốc cho biết, thông qua chương trình này, doanh nghiệp có thể nhanh chóng tiếp cận và đào tạo nhân lực “chuẩn” với nhu cầu, trong khi nhân tài nước ngoài có cơ hội tăng cường năng lực thực tế và kết nối nghề nghiệp với thị trường Hàn Quốc.

Song song với đó, Hàn Quốc cũng nới lỏng điều kiện cấp visa tìm việc (D-10), mở rộng thời gian lưu trú tối đa lên 3 năm (hiện tại là 2 năm) và tăng thời gian thực tập cho sinh viên người nước ngoài tốt nghiệp tại Hàn Quốc và quốc tế.

Với các ứng viên đến từ đại học top 200 toàn cầu (hoặc top 1000 với khối kỹ thuật ở các nước châu Á nói trên), yêu cầu năng lực tiếng Hàn và thủ tục visa cũng được giảm nhẹ hoặc miễn trừ.

Bộ trưởng Tư pháp Hàn Quốc Jeong Seong-ho nhấn mạnh: "Chương trình thực tập được thiết kế riêng này sẽ cho phép các công ty nhanh chóng tìm được nhân tài mà họ cần. Thông qua chương trình thực tập tại trụ sở chính, các nhân tài người nước ngoài hàng đầu sẽ củng cố kỹ năng thực hành và phát triển thành nhân sự phù hợp cho công ty, trở thành động lực tăng trưởng trong tương lai".
 

Bên cạnh K-Trainee, trước đó vào tháng 9, chính phủ Hàn Quốc đã giới thiệu một lộ trình thị thực đặc biệt dành cho chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực STEM (Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật, Toán học) mang tên 'K-STAR Visa Track'.

Theo Bộ Tư pháp Hàn Quốc, visa này cho phép chuyên gia nước ngoài có trình độ cao, nhà nghiên cứu hoặc giáo sư trong các lĩnh vực then chốt như trí tuệ nhân tạo (AI), bán dẫn, pin thế hệ mới, công nghệ sinh học, v.v. được cấp thị thực dài hạn cùng nhiều ưu đãi về định cư và làm việc.

Điểm đặc biệt của K-STAR Visa là cơ chế "làn ưu tiên (fast-track)", rút ngắn quy trình đánh giá hồ sơ, cho phép nhà khoa học và chuyên gia xuất sắc được định cư chỉ sau 3 năm làm việc, thay vì 5 năm như thông thường.

Chính phủ Hàn Quốc đặt mục tiêu thu hút ít nhất 400 chuyên gia STEM quốc tế mỗi năm thông qua chương trình này.

Để hỗ trợ, các viện nghiên cứu, trường đại học và doanh nghiệp lớn như Samsung Electronics, SK hynix, Hyundai Motor, v.v. được phép đăng ký trực tiếp làm đơn vị bảo lãnh nhân tài, qua đó rút ngắn đáng kể thủ tục hành chính.

Chính quyền thành phố Seoul, từ tháng 3/2025, cũng vận hành một nền tảng trực tuyến 'Seoul Talent Hub' để kết nối các chuyên gia quốc tế với các công ty Hàn Quốc đồng thời hỗ trợ các thông tin về nhà ở, thủ tục hành chính và hòa nhập văn hóa.
 

Sau khi Mỹ tăng mạnh lệ phí visa H-1B lên tới 100.000 USD, nhiều quốc gia như Anh, Trung Quốc, Nhật Bản và Singapore đều tăng tốc ban hành chính sách thu hút nhân tài, nhằm nhanh chóng thu hút được nguồn nhân lực chất lượng cao.

Nhật Bản vẫn duy trì hệ thống Highly Skilled Professional Visa (HSP) từ năm 2012 với cơ chế cộng điểm, cho phép xin thường trú chỉ sau 1 năm nếu đạt đủ 80 điểm, tuy nhiên vẫn còn nhiều hạn chế vì rào cản ngôn ngữ và văn hóa.

Singapore có chương trình 'Global Investor Programme (GIP)' dành cho nhà đầu tư toàn cầu – tuy không hoàn toàn giống tuyển dụng lao động chuyên môn nhưng thể hiện chiến lược thu hút vốn và nhân lực cao cấp.

Singapore môi trường quốc tế hóa rất cao, tiếng Anh phổ biến, nên thu hút nhân tài dễ hơn so với nhiều quốc gia châu Á khác. So với Hàn Quốc, Singapore có lợi thế về môi trường sống quốc tế, nhưng quy mô thị trường và ngành công nghiệp có phần nhỏ hơn Hàn Quốc về chế tạo, sản xuất công nghiệp nặng.

Từ năm 2009 trong gần một thập kỷ, Trung Quốc đã vận hành chương trình 'Thousand Talents Plan (千人計劃)', một sáng kiến nhằm thu hút các nhà khoa học nước ngoài bằng cách cung cấp nhiều lợi ích khác nhau, bao gồm cả tài trợ nghiên cứu.

Năm 2013, Trung Quốc giới thiệu 'thị thực R (R visa)' để thu hút nhân tài cấp cao và vừa qua Hội đồng Nhà nước Trung Quốc có kế hoạch cấp 'thị thực K (K visa)' cho các tài năng khoa học và công nghệ trẻ nước ngoài bắt đầu từ ngày 1/10. 

'Thị thực K' nhắm đến những người nước ngoài trẻ tuổi đã tốt nghiệp từ các trường đại học hoặc tổ chức nghiên cứu nổi tiếng trong nước hoặc quốc tế và có bằng cử nhân trở lên trong các lĩnh vực STEM (khoa học, công nghệ, kỹ thuật, toán học). Ứng viên phải đáp ứng các điều kiện do chính phủ Trung Quốc đặt ra và nộp các tài liệu liên quan. Người có thị thực K sẽ có thể tham gia không chỉ trao đổi trong các lĩnh vực giáo dục, văn hóa, khoa học công nghệ sau khi nhập cảnh mà còn trong các hoạt động khởi nghiệp và kinh doanh liên quan.

So với các nước này, Hàn Quốc chọn chiến lược hai tầng: K-Trainee để thu hút nhân tài trẻ, đang trong giai đoạn học tập hoặc mới đi làm; K-STAR Visa để mời gọi chuyên gia trình độ cao, sẵn sàng đóng góp ngay cho công nghiệp chiến lược.

Nhờ đó, Hàn Quốc đang dần tạo dựng chuỗi giá trị nhân tài liên hoàn, từ "ươm mầm" tới "sử dụng", giúp doanh nghiệp Hàn Quốc chủ động hơn trong việc tiếp cận nhân lực quốc tế.

Mặt khác, kết quả nghiên cứu của Phòng Thương mại và Công nghiệp Hàn Quốc và một nhóm nghiên cứu do giáo sư kinh tế Kim Duk-pa của Đại học Hàn Quốc dẫn đầu được công bố vào ngày 13/8 cho thấy thu hút 1 triệu lao động nước ngoài có tay nghề cao đến Hàn Quốc có thể thúc đẩy GDP của nước này lên 6%, tương đương khoảng 145 nghìn tỷ won (104,3 tỷ USD). Nhóm nghiên cứu đã phân tích tác động kinh tế của nhân tài người nước ngoài bằng cách sử dụng dữ liệu từ tất cả 17 khu vực hành chính của Hàn Quốc trong khoảng thời gian từ năm 2012 đến năm 2023.

Giáo sư Kim nhấn mạnh: "Khi các chuyên gia nước ngoài có tay nghề cao với kiến thức và công nghệ chuyên môn đến Hàn Quốc, đó không chỉ là việc tăng dân số. Nó cũng thúc đẩy chi tiêu của người tiêu dùng và có thể tối đa hóa hiệu ứng gợn sóng kinh tế bằng cách cải thiện năng suất lao động, tăng cường khả năng cạnh tranh công nghiệp và thúc đẩy cơ cấu công nghiệp".