Nhật Bản xả nước nhiễm xạ Fukushima kéo theo tác động tiêu cực tới ngành thủy hải sản Hàn Quốc

Bầu không khí bất an đang bao trùm ngành thủy hải sản Hàn Quốc khi Nhật Bản đã bắt đầu tiến hành xả nước nhiễm xạ từ Fukushima ra biển. Trong đó, có thể dễ dàng nhận thấy nhất đó là người dân e ngại tiêu thụ các sản phẩm thủy hải sản, gây ảnh hưởng trực tiếp tới doanh thu của thương lái và ngư dân địa phương.

 

Trước đó, ngay từ quý II vừa qua, tiêu dùng liên quan đến các mặt hàng thủy hải sản tại Hàn Quốc đã giảm gần 10%. Vì nước nhiễm xạ đã chính thức được chính phủ Nhật Bản xả ra biển vào ngày 24/8 nên có thể thấy trong tương lai ngành thủy hải sản tại Hàn Quốc sẽ còn tiếp tục bị ảnh hưởng nặng nề hơn nữa.

Theo Cục Thống kê Hàn Quốc vào ngày 27, chi tiêu tiêu dùng trung bình hàng tháng của hộ gia đình đối với động vật thủy hải sản tươi sống trong quý II/2023 đã giảm 9,8% so với cùng kỳ năm ngoái xuống còn 17.000 won (khoảng 308.000VNĐ). Đây là mức giảm lớn nhất xét riêng trong quý II kể từ khi số liệu thống kê liên quan được tổng hợp.

Nhu cầu tiêu thụ động vật thủy sản tươi sống bắt đầu thu hẹp vào tháng 4/2021 sau khi chính phủ Nhật Bản chính thức đồng ý với quyết định xả nước ô nhiễm xạ đã qua xử lý ra đại dương. Tuy mức tiêu thụ thủy hải sản tươ sống trong quý III/2021 (5,6%) và quý IV/2021 (2,6%) vẫn duy trì tăng trưởng dương nhưng bắt đầu từ năm 2022, xu hướng tăng trưởng đã liên tục ghi nhận sụt giảm.

Quý I/2022 ghi nhận tăng trưởng âm với mức giảm 4,2%. Tiếp đó quý II, III, IV cùng năm cũng lần lượt ghi nhận mức tăng trưởng -6,5%, -10,2% và -7,9%. Cho tới quý I (-6,6%) và quý II (-9,8%) năm nay cũng tiếp tục giảm, ghi nhận 6 quý giảm liên tiếp.

Có thể thấy thông qua các chỉ số thực tế, mối lo ngại của người tiêu dùng trước việc xả nước nhiễm xạ đã được xác nhận. Sau khi Nhật Bản chính thức xả nước nhiễm xạ ra biển vào ngày 24/8, khả năng cao là mức tiêu thụ hải sản vốn đã giảm sẽ tiếp tục thu hẹp hơn nữa. Điều này đồng nghĩa với việc những lo lắng của ngành thủy sản Hàn Quốc chắc chắn sẽ ngày càng sâu sắc hơn.

Trước đó, khi xảy ra sự cố nhà máy điện hạt nhân Fukushima do trận động đất lớn phía Đông Nhật Bản năm 2011, sản lượng và thu nhập từ thủy sản tại Hàn Quốc đã giảm 2 năm liên tiếp. Năm 2011, thu nhập từ đánh bắt cá trung bình trên toàn Hàn Quốc ghi nhận tăng 23,0% so với năm trước đó (2010), tuy nhiên đã quay đầu giảm 4,4% vào năm tiếp theo (2012) và sau đó tiếp tục giảm 5,5% vào năm 2013. Điều này được giải thích là do người tiêu dùng hạn chế các sản phẩm thủy hải sản do lơ sợ nhiễm phóng xạ.

Ông Choi, một tiểu thương điều hành nhà hàng sashimi (gỏi cá sống) ở Gwanak-gu (Seoul) cho biết: "Trong bối cảnh doanh số đã bắt đầu sụt giảm do vật giá leo thang, lại thêm tim tức về việc xả nước nhiễm xạ từ Nhật Bản khiến lượng khách đến ăn đã giảm đi rõ rệt. Hiện tại thì vẫn cố gắng gượng được, nhưng nếu tình hình này tiếp tục kéo dài, tôi có thể sẽ phải suy nghĩ về việc đóng cửa hàng".

Trong một diễn biến khác, nhằm xoa dịu nỗi lo do xả nước nhiễm xạ của Nhật Bản, Văn phòng Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol cho biết sẽ thực đơn tại nhà ăn của Văn phòng Tổng thống cũng như Cơ quan An ninh Tổng thống từ ngày 28/8~1/9 sẽ bao gồm món ăn được chế biến từ các loại thủy hải sản nội địa như cá hồi, cá thu, bào ngư, lươn, mực.

Mặt khác, sau nhiều năm thảo luận với chính phủ các quốc gia láng giềng đồng thời chứng minh rằng lượng nước được thải ra phù hợp với các tiêu chuẩn an toàn, Nhật Bản đã quyết định xả nước nhiễm xạ đã qua xử lý từ nhà máy điện hạt nhân Fukushima Daiichi ra Thái Bình Dương bắt đầu từ ngày 24/8. 

Nước nhiễm xạ, được phía Nhật Bản gọi là "nước đã qua xử lý", là nước ngầm được sử dụng để làm mát lò phản ứng bị nóng chảy và ngăn không lò phản ứng bị quá nóng. Lượng nước này được Công ty Điện lực Tokyo (TEPCO) xử lý thông qua một quy trình được mô tả là hệ thống xử lý chất lỏng tiên tiến (ALPS) và lưu trữ nước trong hơn 1.000 bể chứa bằng thép không gỉ tại khu vực nhà máy điện hạt nhân bị bỏ hoang. 

Theo Tokyo, nước nhiễm xạ đã được xử lý thông qua ALPS và chứa trong các bể chứa bằng thép không gỉ sẽ được pha loãng với nước biển và thải ra khu vực biển gần Fukushima. TEPCO cho biết sẽ có tổng cộng khoảng 31.200 tấn nước đã qua xử lý được thải ra biển cho đến tháng 3/2024. Lượng nước này sẽ chiếm khoảng 2,3% trong số 1,33 triệu tấn nước được trữ ở Fukushima.