Hàn Quốc trên đà trở thành một 'xã hội đa văn hóa' với 4,9% dân số là người nước ngoài

Số lượng người nước ngoài cư trú tại Hàn Quốc tính đến hết năm 2023 được ước tính là khoảng 2,51 triệu người, cao nhất trong 4 năm kể từ năm 2019, trước khi dịch bệnh Covid-19 xuất hiện.

Tỷ lệ người nước ngoài không đăng ký (bất hợp pháp) trên tổng số người nước ngoài giảm nhẹ xuống còn 16,9%.
 

Theo 'Báo cáo thống kê hàng tháng tháng 12/2023' do Trụ sở chính sách nhập cư và người nước ngoài của Bộ Tư pháp Hàn Quốc công bố vào ngày 16, số lượng người nước ngoài cư trú tại Hàn Quốc năm 2023 là 2.507.584, tăng 11,7% so với năm 2022.

Số lượng người nước ngoài cứ trú tại Hàn Quốc năm 2023 tuy ít hơn 17.072 người so với năm 2019 (2.524.656) nhưng xét về tỷ lệ thì tương đương với 4,89% tổng dân số Hàn Quốc, cao hơn tỷ lệ năm 2019 (4,86%).

Xét rằng một quốc gia được coi là một xã hội đa văn hóa khi tỷ lệ người nước ngoài vượt quá 5%, Hàn Quốc hiện đang trên đà tiến vào một xã hội đa văn hóa hoàn chỉnh trong bối cảnh đối mặt với "vách đá nhân khẩu" do tỷ lệ sinh thấp và tình trạng già hóa dân số diễn ra nghiêm trọng.

Nhìn vào tỷ lệ cư dân nước ngoài tại chính quyền địa phương trên tổng dân số tính đến năm 2021, tỷ lệ người nước ngoài đã vượt quá 10% ở một số khu vực, chẳng hạn như Eumseong-gun ở tỉnh Chungbuk (15,9%), thành phố Ansan ở Gyeonggi-do (14,2%) và Yeongam-gun ở Jeollanam-do (14,2%).

Số lượng người nước ngoài cư trú tại Hàn Quốc lần đầu tiên vượt mốc 2 triệu người vào năm 2016, sau đó đạt đỉnh với 2,52 triệu người vào năm 2019. Tuy nhiên do ảnh hưởng của dịch Covid-19 nên đà tăng của người nước ngoài cư trú tại Hàn Quốc đã có phần bị thu hẹp. Đến năm 2022, số lượng người nước ngoài bắt đầu tăng trở lại và có nhiều ý kiến cho rằng thời điểm ghi nhận 3 triệu người nước ngoài sinh sống tại Hàn Quốc sẽ không còn xa.

Trong số 2,5 triệu người nước ngoài cư trú tại Hàn Quốc năm ngoái, 1.881.921 (75,0%) người nước ngoài cư trú với tư cách dài hạn trên 90 ngày còn 625.663 người (25,0%) là lưu trú ngắn hạn

Xét theo quốc tịch, Trung Quốc là quốc gia có người dân cư trú tại Hàn Quốc đông nhất (942.395 người), tiếp theo là Việt Nam (271.712 người), Thái Lan (202.121 người), Mỹ (161.895 người) và Uzbekistan (87.698 người).

Số người nước ngoài cư trú bất hợp pháp tăng 3,0% so với năm trước lên 423.675 người. Tuy nhiên, tỷ lệ cư trú bất hợp pháp là 16,9%, giảm so với năm 2021 (19,9%) và 2022 (18,3%).

Số lượng sinh viên nước ngoài tăng đều đặn trong 4 năm qua, bắt đầu từ năm 2020 (153.361) và đã đạt 226.507 người vào năm ngoái. Trong đó, 152.094 người du học để lấy bằng (cao đẳng, đại học, sau đại học) và 74.413 người là du học tiếng.
 

Vào ngày 27/12/2023, chính phủ Hàn Quốc đã tổ chức Ủy ban Chính sách Người nhập cư do Thủ tướng Han Duck-soo làm chủ tịch và hoàn thiện 'Kế hoạch cơ bản về Chính sách Người nhập cư lần thứ 4' (2023~2027), trong đó chỉ ra phương hướng chính sách trong 5 năm tới.

Không giống như trước đây, kế hoạch cơ bản liên quan đến người nhập cư lần này chứa đựng các nội dung như lần đầu tiên một nhóm tham gia cộng đồng được thành lập, hệ thống hóa chính sách nhập cư và tích hợp người nhập cư trong kế hoạch cơ bản phản ánh nội dung thảo luận giữa các bộ ngành liên quan, xây dựng một hệ thống xúc tiến chính sách nhập cư của chính phủ bao gồm thành lập Cục quản lý nhập cư và xuất nhập cảnh

Chính phủ Hàn Quốc có kế hoạch đầu tư tổng cộng 2.370,1 tỷ won (khoảng 1,78 tỷ USD) trong 5 năm, bao gồm 1.118,3 tỷ won (47,2%) vào lĩnh vực kinh tế và 1.099,2 tỷ won (46,4%) vào lĩnh vực tổng hợp. Chính phủ Hàn Quốc cũng có kế hoạch xây dựng kế hoạch thực hiện hàng năm để thực hiện 150 nhiệm vụ chi tiết được chuẩn bị chung bởi các cơ quan liên quan.

Đặc biệt, trong kế hoạch cơ bản thứ 4, thuật ngữ chính thức được sử dụng trước đây đã được thay đổi từ “chính sách người nước ngoài” thành “chính sách nhập cư”. Bản sắc của chính sách được trình bày dưới dạng bao gồm các mục tiêu và lĩnh vực như dòng người nhập cư và lưu trú của người nước ngoài, hội nhập xã hội và hợp tác với cộng đồng quốc tế.

Chính phủ Hàn Quốc cũng công bố kế hoạch tích cực thu hút sinh viên quốc tế mang lại lợi ích quốc gia và tận dụng nguồn nhân lực này làm động lực cho sự phát triển của đất nước. Hàn Quốc cũng lên kế hoạch thay đổi tư cách lưu trú và cải tổ quá trình xét duyệt tư cách lưu trú để sinh viên quốc tế và những nhân tài có chuyên môn có thể trở thành thường trú nhân.

Kế hoạch tận dụng hợp tác phát triển quốc tế trong lĩnh vực chính sách nhập cư cũng rất đáng chú ý.

Chính phủ Hàn Quốc có kế hoạch thúc đẩy sự phát triển đôi bên cùng có lợi giữa Hàn Quốc và quê hương của người nhập cư bằng cách thúc đẩy các dự án hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) góp phần vào sự phát triển và tăng trưởng của các nước gửi người nhập cư cũng như của cả Hàn Quốc.

Tuy nhiên, một số người chỉ ra rằng vai trò của khu vực tư nhân, chẳng hạn như các nhóm nhập cư, chưa được phản ánh đúng mức so với vai trò của chính phủ, và kế hoạch giảm số lượng người nhập cư bất hợp pháp từ 410.000 xuống 200.000 trong 5 năm có thể dẫn đến đến vấn đề nhân quyền.

Cho Young-hee, một nhà nghiên cứu tại Viện Chính sách Nhập cư, cho biết: "Thật không may là vai trò của hệ thống phân phối tư nhân trong việc hỗ trợ các loại chính sách hỗ trợ người nhập cư khác nhau không được ghi chép rõ ràng. Một ví dụ tiêu biểu là việc cắt giảm ngân sách của Trung tâm Hỗ trợ Lao động Nước ngoài Quốc gia trong khi Bộ Việc làm và Lao động cho biết sẽ mở rộng đáng kể số lượng lao động nước ngoài theo Hệ thống Giấy phép Lao động. Trong quá trình lập kế hoạch thực hiện, chúng ta cần tích cực hơn nữa bổ sung và cải thiện những thiếu sót còn tồn tại".