Các tổ chức quốc tế cảnh báo: "Nợ hộ gia đình đang cản trở tăng trưởng kinh tế của Hàn Quốc"

Trong báo cáo định kỳ công bố gần đây, Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS) phân tích rằng nợ hộ gia đình đang cản trở tăng trưởng kinh tế của Hàn Quốc. 
 

BIS chỉ ra rằng do xu hướng lãi suất thấp đã tiếp tục kéo dài kể từ đầu những năm 2000, tín dụng tư nhân đã mở rộng đáng kể ở hầu hết các nước mới nổi. Ở đây, tín dụng tư nhân đề cập đến khoản nợ của khu vực phi tài chính tư nhân, chẳng hạn như các công ty và hộ gia đình, không bao gồm các tổ chức tài chính.

Ở các nước châu Á mới nổi ngoại trừ Trung Quốc, tỷ lệ tín dụng tư nhân trên tổng sản phẩm quốc nội (GDP) đã tăng hơn 1,3 lần kể từ năm 2000 và ở Trung Quốc, tỷ lệ này đã tăng gần gấp đôi.

Sự gia tăng tín dụng tư nhân không hẳn là một điều xấu.

Điều này là do khi nợ tăng lên, khả năng tiếp cận nguồn tài chính được cải thiện và đầu tư vào tài sản thực và giáo dục sẽ mở rộng, góp phần vào tăng trưởng.

Tuy nhiên, điểm mà BIS nhấn mạnh trong báo cáo này là riêng việc tăng tín dụng tư nhân đã có những hạn chế trong việc tạo ra tăng trưởng, và khi vượt quá một mức nhất định thì nó sẽ gây ra tác động tiêu cực.

Một ví dụ đơn giản, tăng tiêu dùng bằng vay nợ có thể làm tăng tốc độ tăng trưởng trong ngắn hạn, nhưng trong trung và dài hạn, tiềm năng tăng trưởng trong tương lai có thể bị suy yếu do gánh nặng trả nợ và lãi vay.

BIS đánh giá "hầu hết các nước mới nổi vẫn nằm trong khu vực mà tăng trưởng tín dụng tư nhân đang thúc đẩy tăng trưởng, nhưng các nước châu Á đã đến điểm uốn mà tăng trưởng bắt đầu bị cản trở".

Đặc biệt, BIS chỉ ra: "Trong trường hợp của Hàn Quốc và Trung Quốc, tỷ lệ tín dụng tư nhân trên GDP đã vượt quá 100% và tốc độ tăng trưởng kinh tế đạt đỉnh, dẫn đến việc nợ hộ gia đình sẽ không còn mang lại ảnh hưởng tích cực mà sẽ có tác động tiêu cực đến kinh tế".

Tỷ lệ tín dụng tư nhân trên GDP của Hàn Quốc đạt 222,7% (theo tiêu chuẩn BIS) vào cuối năm 2023, vượt xa mốc 100%. Trong số này, nợ hộ gia đình là 100,5% và nợ doanh nghiệp là 122,3%.

BIS cũng chú ý đến hiện tượng dịch chuyển tín dụng từ các ngành khác, trong đó có sản xuất, sang ngành xây dựng và bất động sản trong khi nợ hộ gia đình tăng và nhu cầu nhà ở cũng tăng.

Điều này là do năng suất của ngành xây dựng và bất động sản tương đối thấp, do đó việc cho vay quá mức đối với các ngành này có thể tạo thêm gánh nặng cho tăng trưởng.

Trên thực tế, người ta nhận thấy ở những nước mà tỷ trọng cho vay đối với ngành xây dựng và bất động sản tăng lên thì mức độ suy giảm năng suất nhân tố tổng hợp và năng suất lao động càng lớn hơn.

Hơn nữa, việc tái phân bổ tín dụng này đồng nghĩa với việc đầu tư quá mức, có thể có tác động tiêu cực lâu dài đến năng suất và tăng trưởng ngay cả sau khi tốc độ tăng trưởng cho vay liên quan chậm lại, báo cáo của BIS cho biết.

BIS kết luận rằng "tác động tiêu cực từ sự tăng trưởng tín dụng tư nhân có thể được cải thiện thông qua các phản ứng chính sách. Bằng cách giảm bớt mức tăng trưởng tín dụng không đồng đều, mở rộng vai trò của thị trường chứng khoán và phát triển các chức năng trung gian tài chính thông qua fintech, chúng ta có thể khuyến khích tín dụng chảy vào các lĩnh vực có năng suất cao".

Cảnh báo này từ BIS được hiểu là phù hợp với lập trường của Ngân hàng Trung ương Hàn Quốc (BoK), vốn đặt ra nguy cơ giá nhà đất và nợ hộ gia đình tăng nhanh là một trong những vấn đề quan trọng cần cân nhắc trong chính sách tiền tệ gần đây của Hàn Quốc.

Tại cuộc họp báo vào ngày 22/8, Thống đốc BoK Rhee Chang-yong đã giải thích lý do dẫn đến việc giữ nguyên lãi suất cơ bản và cho biết, "Có nhiều tín hiệu rủi ro về việc tăng giá bất động sản và dẫn đến sự gia tăng trong khoản nợ hộ gia đình".

Chỉ ra những vấn đề với các phản ứng chính sách trước đây dễ dẫn dắt nền kinh tế bằng cách thúc đẩy nền kinh tế bất động sản, Thống đốc BoK cũng cho biết, "Đã đến lúc phá vỡ chu kỳ đó".