Sau nhiều năm là một trong những "siêu dự án" được kỳ vọng ở khu đô thị mới Thủ Thiêm, Tập đoàn Lotte vừa có văn bản đề nghị chấm dứt thực hiện Dự án Khu phức hợp Lotte Eco Smart City Thủ Thiêm (khu chức năng 2A). Sự kiện này lập tức gây chú ý vì quy mô dự án lớn, vị trí đắc địa và những hệ lụy lâu dài đối với kế hoạch phát triển đô thị của Thành phố Hồ Chí Minh.
Dự án Thủ Thiêm Eco Smart City từng được kỳ vọng sẽ tạo ra một diện mạo mới nổi bật cho khu vực Thủ Thiêm. [Ảnh=Internet]
Theo văn bản và hồ sơ liên quan, UBND TP.HCM và Công ty TNHH Lotte Properties HCMC (thuộc Tập đoàn Lotte) đã ký Hợp đồng thực hiện dự án số 4647/HĐ-UBND ngày 26/7/2017.
Dự án Lotte Eco Smart City Thủ Thiêm có diện tích tổng 74.513 m² (diện tích phát triển khoảng 50.000 m² thuộc khu chức năng 2A), sẽ được phát triển như một khu phức hợp lớn với 5 tầng hầm và 60 tầng trên mặt đất với tổng vốn đầu tư được công bố xấp xỉ 20.100 tỉ đồng.
Dự án tổ chức lễ động thổ vào tháng 9/2022. Tại lễ động thổ, đích thân chủ tịch Tập đoàn Lotte Shin Dong-bin đã có mặt để tham dự.
Phát biểu tại buổi lễ động thổ, Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi cho hay dự án khu phức hợp thông minh tại khu chức năng số 2A được phê duyệt là một trong những dự án đầu tư trọng điểm của khu đô thị mới Thủ Thiêm. Dự án triển khai sớm sẽ góp phần hình thành, phát triển trung tâm tài chính - ngân hàng, thương mại và dịch vụ tại khu đô thị mới Thủ Thiêm.
Tuy nhiên sau đó công trình chưa có nhiều chuyển biến thực tế ngoài san lấp và dựng rào bảo vệ. Cho đến nay (tháng 9/2025) dự án vẫn không có công trình cụ thể ngoài việc san nền và rào chắn do các thủ tục quan trọng (thẩm định giá đất, tính toán tiền sử dụng/thuê đất) kéo dài.
Doanh nghiệp đề nghị chấm dứt hợp đồng số 4647/HĐ-UBND đã ký với TP.HCM và hoàn trả quyết định giao đất số 2862/QĐ-UBND.
Sở Tài chính TP.HCM xác nhận đã nhận văn bản đề nghị chấm dứt từ Lotte vào ngày 20/8/2025, nhưng Lotte chưa hoàn tất hồ sơ thủ tục theo quy định để chính thức kết thúc đầu tư, do đó về pháp lý Lotte vẫn được coi là nhà đầu tư cho tới khi có quyết định chính thức.
Trong văn bản gửi chính quyền, Lotte trình bày các nguyên nhân chính khiến họ đề nghị chấm dứt dự án bao gồm △Thời gian kéo dài trong công tác thẩm định giá đất làm đình trệ tiến độ △Tác động của quá trình thanh tra, kiểm tra và các thay đổi trong khung pháp luật liên quan đã khiến chi phí (tiền sử dụng/thuê đất, chi phí đầu tư) bị đội lên, làm giảm hiệu quả tài chính so với phương án ban đầu.
Một số tường thuật quốc tế còn cho rằng Lotte đã tìm cách điều chỉnh cơ cấu cổ đông, xin gia hạn tiến độ hay điều chỉnh nghĩa vụ tài chính nhưng chưa đạt được thỏa thuận; điều này khiến phương án tiếp tục trở nên "không khả thi về mặt tài chính".
Phản hồi từ phía chính quyền TP.HCM trong đó Sở Tài chính TP.HCM thông báo đã nhận văn bản của Lotte nhưng nhấn mạnh về mặt pháp lý Lotte vẫn là nhà đầu tư cho đến khi hoàn tất thủ tục chấm dứt theo Luật Đầu tư. Sở cũng cho biết thành phố đã hoàn tất thẩm định giá đất (công bố giá đất liên quan đến dự án vào đầu tháng 7/2025).
Tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội ngày 22/9, ông Phan Văn Mãi Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính nêu quan điểm việc Lotte xin dừng dự án là "một sự lãng phí" khi quỹ đất bị để lãng phí nhiều năm và có thể tác động tiêu cực tới môi trường đầu tư.
Phản ứng chính thức từ TP.HCM cho thấy mong muốn giữ ổn định thủ tục, khuyến khích xử lý theo pháp luật và tìm giải pháp để dự án sớm triển khai hoặc bàn giao cho nhà đầu tư khác.
Theo đó, các chuyên gia đưa ra 3 kịch bản khả thi sau khi Lotte thông báo rút khỏi dự án: (1) chính quyền thành phố Hồ Chí Minh và Lotte có thể đàm phán điều chỉnh nghĩa vụ tài chính, gia hạn tiến độ để Lotte tiếp tục; (2) thành phố có thể chấp nhận chấm dứt hợp đồng, thu hồi đất và mời nhà đầu tư khác; (3) Lotte có thể chuyển nhượng dự án cho một nhà đầu tư thứ ba — tất cả phụ thuộc vào thương lượng, pháp lý và cân nhắc kinh tế giữa các bên.
Nhiều ý kiến cho rằng lý do khiến Lotte quyết định rời đi hoàn toàn xuất phát từ việc chi phí đã đội lên và rủi ro chính sách, nhưng chính quyền thành phố Hồ Chí Minh cũng đang cân nhắc hậu quả của việc để đất "treo" lâu dài.
Sự việc này cũng gây ra ảnh hưởng và hệ quả cho cả 2 phía.
Với Lotte là tổn thất cơ hội và danh tiếng. Việc rút hoặc trì hoãn một dự án lớn tại vị trí chiến lược có thể ảnh hưởng tới kế hoạch mở rộng bán lẻ/bất động sản của tập đoàn tại Việt Nam, và có thể khiến nhà đầu tư mất khoản chi phí đã bỏ ra (giải phóng mặt bằng, khảo sát, chi phí triển khai ban đầu).
Bên cạnh đó là hoa hụt về mặt tài chính. Nếu không có phương án xử lý, Lotte có thể đối mặt chi phí bồi thường, mất vốn đã đầu tư vào dự án, hoặc ràng buộc pháp lý tùy theo kết luận xử lý hợp đồng.
Với Việt Namnói chung và TP.HCM nói riêng, việc tập đoàn Lotte rút khỏi dự án sẽ dẫn đến tình trạng lãng phí nguồn lực đất đai, làm chậm tiến độ sử dụng quỹ đất vàng, ảnh hưởng đến nguồn thu từ đất và quy hoạch đô thị.
Đáng lo ngại hơn, sự việc này chắc chắn sẽ tác động tới niềm tin nhà đầu tư.
Vụ việc được truyền thông cả trong nước và quốc tế quan tâm do đó nếu xử lý không thỏa đáng có thể ảnh hưởng đến cảm nhận về rủi ro pháp lý hoặc tính nhất quán của thủ tục hành chính.
Kết luận lại, việc Lotte xin chấm dứt dự án Thủ Thiêm Eco Smart City đang cho thấy một số bất cập trong xử lý dự án lớn có yếu tố nước ngoài của Việt Nam: tiến độ thẩm định đất, sự thay đổi chính sách và quy trình hành chính có thể biến một dự án khả thi thành "không khả thi" về mặt tài chính.
Theo đó, để tránh lặp lại tình trạng "đất treo - dự án dở dang", Việt Nam cần đẩy mạnh cơ chế minh bạch, rút ngắn thời gian thẩm định, và có chính sách hỗ trợ điều chỉnh hợp đồng phù hợp trong các dự án quy mô lớn, vị trí chiến lược.
Dự án Lotte Eco Smart City Thủ Thiêm có diện tích tổng 74.513 m² (diện tích phát triển khoảng 50.000 m² thuộc khu chức năng 2A), sẽ được phát triển như một khu phức hợp lớn với 5 tầng hầm và 60 tầng trên mặt đất với tổng vốn đầu tư được công bố xấp xỉ 20.100 tỉ đồng.
Dự án tổ chức lễ động thổ vào tháng 9/2022. Tại lễ động thổ, đích thân chủ tịch Tập đoàn Lotte Shin Dong-bin đã có mặt để tham dự.
Phát biểu tại buổi lễ động thổ, Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi cho hay dự án khu phức hợp thông minh tại khu chức năng số 2A được phê duyệt là một trong những dự án đầu tư trọng điểm của khu đô thị mới Thủ Thiêm. Dự án triển khai sớm sẽ góp phần hình thành, phát triển trung tâm tài chính - ngân hàng, thương mại và dịch vụ tại khu đô thị mới Thủ Thiêm.
Tuy nhiên sau đó công trình chưa có nhiều chuyển biến thực tế ngoài san lấp và dựng rào bảo vệ. Cho đến nay (tháng 9/2025) dự án vẫn không có công trình cụ thể ngoài việc san nền và rào chắn do các thủ tục quan trọng (thẩm định giá đất, tính toán tiền sử dụng/thuê đất) kéo dài.
Doanh nghiệp đề nghị chấm dứt hợp đồng số 4647/HĐ-UBND đã ký với TP.HCM và hoàn trả quyết định giao đất số 2862/QĐ-UBND.
Sở Tài chính TP.HCM xác nhận đã nhận văn bản đề nghị chấm dứt từ Lotte vào ngày 20/8/2025, nhưng Lotte chưa hoàn tất hồ sơ thủ tục theo quy định để chính thức kết thúc đầu tư, do đó về pháp lý Lotte vẫn được coi là nhà đầu tư cho tới khi có quyết định chính thức.
Trong văn bản gửi chính quyền, Lotte trình bày các nguyên nhân chính khiến họ đề nghị chấm dứt dự án bao gồm △Thời gian kéo dài trong công tác thẩm định giá đất làm đình trệ tiến độ △Tác động của quá trình thanh tra, kiểm tra và các thay đổi trong khung pháp luật liên quan đã khiến chi phí (tiền sử dụng/thuê đất, chi phí đầu tư) bị đội lên, làm giảm hiệu quả tài chính so với phương án ban đầu.
Một số tường thuật quốc tế còn cho rằng Lotte đã tìm cách điều chỉnh cơ cấu cổ đông, xin gia hạn tiến độ hay điều chỉnh nghĩa vụ tài chính nhưng chưa đạt được thỏa thuận; điều này khiến phương án tiếp tục trở nên "không khả thi về mặt tài chính".
Phản hồi từ phía chính quyền TP.HCM trong đó Sở Tài chính TP.HCM thông báo đã nhận văn bản của Lotte nhưng nhấn mạnh về mặt pháp lý Lotte vẫn là nhà đầu tư cho đến khi hoàn tất thủ tục chấm dứt theo Luật Đầu tư. Sở cũng cho biết thành phố đã hoàn tất thẩm định giá đất (công bố giá đất liên quan đến dự án vào đầu tháng 7/2025).
Tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội ngày 22/9, ông Phan Văn Mãi Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính nêu quan điểm việc Lotte xin dừng dự án là "một sự lãng phí" khi quỹ đất bị để lãng phí nhiều năm và có thể tác động tiêu cực tới môi trường đầu tư.
Phản ứng chính thức từ TP.HCM cho thấy mong muốn giữ ổn định thủ tục, khuyến khích xử lý theo pháp luật và tìm giải pháp để dự án sớm triển khai hoặc bàn giao cho nhà đầu tư khác.
Theo đó, các chuyên gia đưa ra 3 kịch bản khả thi sau khi Lotte thông báo rút khỏi dự án: (1) chính quyền thành phố Hồ Chí Minh và Lotte có thể đàm phán điều chỉnh nghĩa vụ tài chính, gia hạn tiến độ để Lotte tiếp tục; (2) thành phố có thể chấp nhận chấm dứt hợp đồng, thu hồi đất và mời nhà đầu tư khác; (3) Lotte có thể chuyển nhượng dự án cho một nhà đầu tư thứ ba — tất cả phụ thuộc vào thương lượng, pháp lý và cân nhắc kinh tế giữa các bên.
Nhiều ý kiến cho rằng lý do khiến Lotte quyết định rời đi hoàn toàn xuất phát từ việc chi phí đã đội lên và rủi ro chính sách, nhưng chính quyền thành phố Hồ Chí Minh cũng đang cân nhắc hậu quả của việc để đất "treo" lâu dài.
Sự việc này cũng gây ra ảnh hưởng và hệ quả cho cả 2 phía.
Với Lotte là tổn thất cơ hội và danh tiếng. Việc rút hoặc trì hoãn một dự án lớn tại vị trí chiến lược có thể ảnh hưởng tới kế hoạch mở rộng bán lẻ/bất động sản của tập đoàn tại Việt Nam, và có thể khiến nhà đầu tư mất khoản chi phí đã bỏ ra (giải phóng mặt bằng, khảo sát, chi phí triển khai ban đầu).
Bên cạnh đó là hoa hụt về mặt tài chính. Nếu không có phương án xử lý, Lotte có thể đối mặt chi phí bồi thường, mất vốn đã đầu tư vào dự án, hoặc ràng buộc pháp lý tùy theo kết luận xử lý hợp đồng.
Với Việt Namnói chung và TP.HCM nói riêng, việc tập đoàn Lotte rút khỏi dự án sẽ dẫn đến tình trạng lãng phí nguồn lực đất đai, làm chậm tiến độ sử dụng quỹ đất vàng, ảnh hưởng đến nguồn thu từ đất và quy hoạch đô thị.
Đáng lo ngại hơn, sự việc này chắc chắn sẽ tác động tới niềm tin nhà đầu tư.
Vụ việc được truyền thông cả trong nước và quốc tế quan tâm do đó nếu xử lý không thỏa đáng có thể ảnh hưởng đến cảm nhận về rủi ro pháp lý hoặc tính nhất quán của thủ tục hành chính.
Kết luận lại, việc Lotte xin chấm dứt dự án Thủ Thiêm Eco Smart City đang cho thấy một số bất cập trong xử lý dự án lớn có yếu tố nước ngoài của Việt Nam: tiến độ thẩm định đất, sự thay đổi chính sách và quy trình hành chính có thể biến một dự án khả thi thành "không khả thi" về mặt tài chính.
Theo đó, để tránh lặp lại tình trạng "đất treo - dự án dở dang", Việt Nam cần đẩy mạnh cơ chế minh bạch, rút ngắn thời gian thẩm định, và có chính sách hỗ trợ điều chỉnh hợp đồng phù hợp trong các dự án quy mô lớn, vị trí chiến lược.
