[OPINION] Chấm dứt làn sóng phân cực toàn cầu: Giá trị "Hongik Ingan" cho thời đại mới

Trong nhiều năm gần đây, tình trạng phân cực đang gia tăng mạnh mẽ tại nhiều khu vực trên thế giới. Trường hợp của Hoa Kỳ là minh chứng rõ nét. Chính sách “MAGA – Make America Great Again” do Tổng thống Donald Trump đề xuất, tập trung vào phục hồi sản xuất trong nước, giảm thuế và siết chặt kiểm soát biên giới, nhằm thúc đẩy chiến lược “Nước Mỹ trên hết”. Những biện pháp này mang lại một số kết quả tích cực trong ngắn hạn như tăng trưởng việc làm và mở rộng kinh tế, nhưng đồng thời cũng tạo ra khoảng cách lớn hơn giữa các tầng lớp xã hội, làm sâu sắc thêm mâu thuẫn sắc tộc, khu vực và giai tầng.

 

Sự phản ứng nội tại diễn ra rõ rệt: cử tri New York lựa chọn ứng viên trọng tâm vào chính sách phúc lợi; tại Seattle, một nữ thị trưởng trẻ tuổi thuộc thế hệ 30 lên nắm quyền. Điều này thể hiện sự phân rẽ trong lòng xã hội Mỹ không chỉ tiếp diễn mà còn đa dạng hóa.

 

Xu hướng này không chỉ giới hạn ở một quốc gia. Tại châu Âu, các đảng cực hữu và cực tả đồng loạt gia tăng ảnh hưởng, đẩy đời sống chính trị sang hai cực đối lập. Ở châu Á và Nam Mỹ, những rạn nứt kinh tế – xã hội do sự thay đổi cơ cấu phát triển cũng xuất hiện ngày càng rõ rệt.

 

Nghiêm trọng hơn, phân cực toàn cầu đang được thúc đẩy bởi các cuộc xung đột quốc tế. Chiến sự tại Trung Đông không chỉ bắt nguồn từ đối lập tôn giáo mà còn gắn với lợi ích địa – chính trị phức tạp, khiến kinh tế và an ninh toàn cầu chịu ảnh hưởng nặng nề. Cuộc chiến Nga – Ukraine cho thấy mâu thuẫn dân tộc và lợi ích quốc gia có thể nhanh chóng chuyển hóa thành sự chia rẽ mang tính toàn cầu. Đây không chỉ là xung đột quân sự mà còn là va chạm giữa tôn giáo, văn hóa và bản sắc dân tộc, làm gia tăng mức độ phân cực trong nhận thức và tâm lý của cộng đồng quốc tế.

 

Vậy thế giới cần điều gì để đảo ngược dòng chảy này? Có thể thấy rằng, những điều chỉnh chính sách đơn lẻ rất khó giải quyết vấn đề. Phân cực không chỉ là bất bình đẳng kinh tế mà còn là sự suy giảm về giá trị chung, ý thức cộng đồng và triết lý cùng tồn tại.

 

Từ góc độ này, tinh thần “Hongik Ingan” được lưu truyền trong các thư tịch cổ của Triều Tiên như Thiên Phù Kinh (Cheonbu-gyeong), Tam Nhất Thần Cáo (Sam Il Singo) và Tham Chiến Giới Kinh (Chamjeon-gyeong) mang lại một hệ giá trị đáng chú ý cho thế giới hôm nay. “Hongik Ingan” thường được hiểu là “làm lợi cho nhân sinh”, nhưng thực chất chứa đựng nội hàm triết học sâu sắc hơn.

 

Thiên Phù Kinh nhấn mạnh sự hình thành và vận động hài hòa của vũ trụ, đặt con người trong mối quan hệ cân bằng với tự nhiên và xã hội.

Tam Nhất Thần Cáo khẳng định “tâm người vốn là một”, đề cao hòa hợp thay vì chia rẽ.

Tham Chiến Giới Kinh trình bày nguyên lý lãnh đạo đúng đắn, trong đó người đứng đầu phải phục vụ lợi ích chung của toàn dân chứ không phải của một nhóm nào.

 

Những giá trị này không giới hạn trong một dân tộc mà có thể mở rộng thành tư tưởng mang tính phổ quát. Trong bối cảnh hiện nay – từ xung đột tôn giáo, chiến tranh dân tộc đến chia rẽ kinh tế và chính trị – điều nhân loại đang thiếu chính là khả năng nhìn nhận nhau như một cộng đồng chung.

 

Khi chính trị vận động dựa trên sự đối kháng, khi kinh tế tối ưu hóa lợi ích nhưng loại bỏ bộ phận yếu thế, khi các quốc gia chỉ theo đuổi lợi ích riêng mà bỏ qua sự ổn định của hệ thống chung, cá nhân trở nên cô lập và cộng đồng bị phân mảnh.

 

Tinh thần “Hongik Ingan” có thể trở thành đối trọng với xu thế đó: không phải nền chính trị phục vụ một nhóm nhỏ, mà là chính trị hướng tới toàn thể; không phải mô hình tăng trưởng chỉ chú trọng tốc độ, mà là phát triển đề cao công bằng và hài hòa; không phải xã hội dựa trên xung đột, mà là xã hội nhấn mạnh hợp tác và đồng hành.

 

Để thế giới tìm lại con đường hội nhập, điều quan trọng trước hết không phải cải cách quy mô lớn, mà là sự phục hồi của giá trị, sự chuyển biến của nhận thức và sự lựa chọn của tinh thần chung sống.

 

Tư tưởng “Hongik Ingan”, dù xuất hiện từ thời cổ đại Đông Á, lại mang tính thời sự và tính toàn cầu cao trong kỷ nguyên nhiều biến động – khi nhân loại đang đối diện với bất bình đẳng, mâu thuẫn tôn giáo, xung đột sắc tộc và sự phân hóa giữa các quốc gia.

 

Ngày nay, câu hỏi đặt ra cho thế giới không phải là “ai sẽ thắng”, mà là “ai sẽ cùng tồn tại”.

 

Tư tưởng “Hongik Ingan” có thể trở thành điểm khởi đầu cho sự tái kết nối của cộng đồng quốc tế trong thế kỷ XXI.