Trong bối cảnh Việt Nam tái khởi động chương trình điện hạt nhân và tìm kiếm những đối tác có kinh nghiệm quốc tế, Tập đoàn Điện lực Hàn Quốc (KEPCO) cho rằng những thành tựu mà Hàn Quốc đạt được tại dự án Barakah là nền tảng quan trọng để hai nước mở rộng hợp tác trong lĩnh vực này. Tập đoàn khẳng định sẽ mang toàn bộ kinh nghiệm thực tiễn từ dự án ở UAE để đồng hành cùng Việt Nam nếu có cơ hội.
Nhà máy điện hạt nhân Barakah tại UAE. [Ảnh=KEPCO]
Chính phủ Hàn Quốc và Tập đoàn Điện lực Hàn Quốc (KEPCO) đã tạo dấu mốc lịch sử trong ngành năng lượng hạt nhân khi năm 2009 vượt qua Mỹ, Nhật và Pháp để thắng thầu dự án xây dựng bốn lò phản ứng hạt nhân tại UAE trị giá 40 tỷ USD. Đây là dự án điện hạt nhân đầu tiên Hàn Quốc thực hiện ở nước ngoài và được xem là “dự án lớn nhất trong lịch sử Hàn Quốc”.
Dự án Nhà máy điện hạt nhân Barakah gồm bốn lò phản ứng APR-1400 với tổng công suất 5.600 MW, KEPCO vừa là nhà thầu chính vừa là đối tác vận hành dài hạn cùng ENEC. Sau khi nhận giấy phép xây dựng vào năm 2012, KEPCO triển khai theo đúng kế hoạch: mỗi năm đưa vào vận hành thương mại một tổ máy từ 2021 đến 2024. Thành công của Barakah chứng minh năng lực kỹ thuật, quản lý và triển khai các dự án hạt nhân ở nước ngoài của Hàn Quốc.
Tại Hội thảo “Phát triển năng lượng hạt nhân và SMR tại Việt Nam” được tổ chức vào ngày 12/11, ông Choi Hyun-soo Trưởng phòng Chiến lược Xuất khẩu Nhà máy Điện hạt nhân của KEPCO cho biết việc xây dựng nhà máy trên sa mạc, cách Hàn Quốc 10.000 km, đối mặt nhiều thách thức như khí hậu khắc nghiệt, bão cát, vận chuyển vật tư từ xa, rào cản ngôn ngữ và thiếu cơ sở hạ tầng. KEPCO đã vượt qua nhờ quản lý tiến độ chủ động, điều chỉnh thiết kế phù hợp điều kiện bản địa, đảm bảo điện-nước-ký túc xá từ giai đoạn đầu và huy động hơn 20.000 công nhân từ 30 quốc gia. Các chương trình đào tạo tại chỗ giúp nâng cao tay nghề cho lực lượng lao động địa phương và quốc tế. Barakah không chỉ là dự án thành công mà còn củng cố quan hệ hợp tác lâu dài UAE-Hàn Quốc.
Hội thảo "Phát triển năng lượng hạt nhân và lò phản ứng hạt nhân module nhỏ (SMR) tại Việt Nam" thu hút nhiều chuyên gia, doanh nghiệp tới tham dự. [Ảnh=Markettimes]
Đại diện KEPCO cho biết tập đoàn đã hợp tác với Việt Nam về điện hạt nhân từ năm 2011 đến khi dự án tạm dừng năm 2016, vì vậy KEPCO không phải “vị khách mới”. Sau khi Việt Nam tái khởi động chương trình điện hạt nhân vào tháng 12/2024, KEPCO đã làm việc với Bộ Công Thương, EVN và bày tỏ mong muốn tham gia dự án. Từ tháng 3–4/2025, KEPCO tổ chức hai hội thảo hạt nhân Hàn–Việt nhằm giới thiệu năng lực hạt nhân Hàn Quốc; đến tháng 10/2025 ký biên bản ghi nhớ với EVN về đào tạo nhân lực.
KEPCO nhấn mạnh mong muốn trở thành đối tác tin cậy của Việt Nam. Nếu được tham gia, tập đoàn cam kết cung cấp nhà máy hạt nhân an toàn và kinh tế nhất thông qua ba yếu tố: hoàn thành dự án đúng hạn trong ngân sách, nhận được sự hỗ trợ mạnh mẽ giữa hai chính phủ và vận dụng tối đa kinh nghiệm tích lũy từ các dự án trước.
KEPCO hiện có hơn 20 công ty thành viên và cung cấp khoảng 96% sản lượng điện tại Hàn Quốc, với năng lực trải rộng từ phát điện, truyền tải đến phát triển năng lượng tái tạo và lưới điện thông minh.
Theo ông Choi Hyun-soo, công nghiệp hạt nhân Hàn Quốc sở hữu 4 thế mạnh chính: kinh nghiệm thi công dày dạn; lò phản ứng APR-1400 tiên tiến; chuỗi cung ứng vật tư – thiết bị hoàn chỉnh; và nguồn nhân lực quy mô lớn.
Từ năm 1978, Hàn Quốc liên tục xây dựng và vận hành nhà máy điện hạt nhân, hiện vận hành 26 tổ máy với tổng công suất 26 GW và khoảng 36.000 nhân lực, trong đó 20.000 người làm việc trực tiếp trong xây dựng và vận hành. Lực lượng lao động phân bố 54% ở lĩnh vực công nghiệp, 36% phát điện và 10% nghiên cứu.
Lò phản ứng APR-1400 của Hàn Quốc đã đáp ứng yêu cầu pháp lý châu Âu (2017) và được Ủy ban Điều tiết hạt nhân Mỹ (NRC) chứng nhận năm 2019, một trường hợp hiếm hoi không phải của Mỹ được phê duyệt. Công nghệ này cũng được ghi nhận nhờ tiến độ đúng hạn và không để xảy ra sự cố, củng cố vị thế Hàn Quốc như một trong những quốc gia có ngành hạt nhân đáng tin cậy nhất thế giới.